29 Ekim 2013 Salı

Westcar Papirüsü VII, 1-3

Hieratik metinler, Möller'in Hieratic texts for Academic Use kitabından alıntılanmıştır (cf. Möller G., Hieratische Lesestücke für den Akademischen Gebrauch, Leipzig, 1927).

Hieratik metinler sağdan sola, hiyeroglifler soldan sağa, harf çevirileri soldan sağa okunacak şekilde düzenlenmiştir.

Westcar Papirüsü VII, 1-3
1

2


1


2


3



1) ḏd.j rn.f ḥms⸗f m ḏd Snfrw mȝʿ ḫrw Jw⸗f m

2) nḏs n rnpt 110 Jw.f ḥr wnm t.w 500 r Mn n kȝ m

3) jwf.w ḥnʿ swj ḥḳt.w Dsw r mn m hrw pn

1)
ḏd.j : « ḏd » fiili, güçlü, tamamlanmamış çekim (sḏm.f aorist)+ 1. tekil kişi sonek adılı. Anlamı: Sağlamım
rn.f : “rn” isim, eril, tekil+ aitlik belirten işlevde 3. tekil kişi sonek adılı. Anlamı: onun adı
ḥms⸗f: “ḥmsi” fiili, zayıf, tamamlanmamış çekim ( sḏm.f aorist)+3. Tekil kişi sonek adılı. Anlamı: Oturur
m: “İçinde, gibi, sayesinde, vs.” anlamlarına gelen ilgeç.
Ḏd*: “ḏd” önadı. Anlamı: Sağlam, dayanaklı
Snfrw: Özel isim. Anlamı: Snefru
mȝʿ ḫrw**: isim tamlaması. Anlamı: Sözünün eri
Iw=f : Yeni anlam dizisi başladığını gösteren öntakı+ 3. tekil kişi sonek adılı, özne işlevinde.

2)
nḏs:isim, eril, tekil. Anlamı: avam, yurttaş.
Rnpt : İsim, dişil, tekil. Anlamı: Sene (yaş gösteren tamlama kuruyor. Örnek: 13 years old, 29 ans, etc.)
ḥr : “üstü, üstünde, üstüne, vs” anlamına gelen ilgeç (İngilizce'deki “on”, Fransızca'daki “sûr” gibi), buradaki işlevi ardından sonra gelen fiilin şimdiki zamanda gerçekleştiğini göstermek.
Wnm: “wnm” fiili, güçlü, mastar halinde. Anlamı: Yemek.
T.w: İsim, eril, çoğul. Anlamı: Ekmekler
r: “için, -e doğru, vs” anlamlarına gelen ilgeç
Mn: İsim, eril, tekil. Anlamı: Men eti.
N: “için, -e doğru, -e ait, vs” anlamlarına gelen ilgeç.

3)
Jwf.w: İsim, eril, çoğul. Anlamı: Etler
ḥnʿ : “ile” anlamına gelen ilgeç.
Swj***: “swr” fiili, güçlü, mastar hali. Anlamı: İçmek
ḥḳt.w Dsw: isim, eril, çoğul. Anlamı: Des biraları
mn: isim, eril, tekil. Anlamı: Yerleşik
hrw: isim, eril, tekil. Anlamı: Gün, gündüz.
Pn****: İşaret önadı. Anlamı: Bu.

Çeviri TR:

Ben sağlamken, onun adı, sağlam Snefru, sözünün eridir. O avam olarak 110 yaşındadır. O 500 ekmeği, et olarak davara ait “men” etiyle “des” biralarını yiyor ve içiyor ki bu gündüz yerleşik olsun.

Çeviri FR:

Alors que je suis stable, son nom qu'il est assis, stable Snefrou, juste de voix. Il a en tant qu'un routier 110 ans. Il est entrain de manger 500 pains, le viande “Men” appartenant au bovins comme viande et de boire les bières “Des” pour être stable dans ce jour.

Çevirinin sıkıntıları:

Ya öncelikle, Antik Mısırca ile Türkçe arasındaki en büyük uyuşmazlık fiillerin cümle içindeki konumları. Antik Mısırca'da genelde cümle başındadır, yani fiil-özne-obje yapısı vardır. Bu bizim dilimize çevrilirken çok kaybolan bir yapı, yani ne yaparsam yapayım, bu şekilde bir yapıyla metni cümleye dökemiyorum. Bu da anlam karmaşası yaratıyor bolca. Örneğin “bu gündüz yerleşik olsun” ifadesinde yerleşik olması gereken “gündüz” değil, bu sabah o kadar yemeği yeyip içen Snefru, ama bunu anlamak “bu gündüz” kabak gibi önünde duruyorken “yerleşik olsun”un biraz zorlamayı gerektiriyor. Tabi, metni hiyeratikten, hiyeroglife oradan harf çevirisine oradan dil analizine ardından da Türkçe çevirisine geçtiğim için üretimi çok vakit alıyor, bu şekilde ne kadar sürer bilmiyorum, ama sürdürebildiğim kadar sürdüreceğim.
Normalde Fransızca çevirisini eklemeyi düşünmüyordum; ancak Antik Mısırca'yı Fransızca üzerinden öğrendiğimden yer yer Fransızca çeviri, Türkçe'sinden daha anlaşılır olabiliyor, çünkü dil bilgisini daha iyi oturtabiliyorum. Yine de sizin yorumlarınızla her ikisi de daha iyi hale gelecektir diye umuyorum.

*: Antik Mısırca'nın modern dil terminolojisiyle iyi karşılayamadığımız bir fiil biçimi var. Ona biraz devşirme bir ifade ile sıfat-eylem deniyor. Yani bizdeki sıfatın yüklem olabilmesi gibi, onlarda da hem sıfat olarak kullanılan, hemde eylem olan sözcükler var. Burada öyle bir sözcükle karşı karşıyayız. “ḏd”, bizdeki “sağlam” sözcüğüne karşılık geliyor. Burada eylem olarak kullanılıyor. Az aşağıda sıfat olarak kullanılıyor.
** Bu bir deyim. “Sözünün eri” gibi bir anlama geliyor. Kelimesi kelimesine çevirisi “Hakiki sesli”. Çok sık kullanılan bir unvan.
***: “Swi” fiilindeki “i”nin analizde “r” gözükmesinin nedeni çok karmaşık değil. Fiil eskiden “swr” iken Yeni Krallık döneminde “i” sesine evrilmiş ama yazımında “r”yi bırakmamış. Dolayısıyla, mısırbilimciler hem “swr” u hem de “swi”yi aynı fiilin harf çevirisi için kullanıyorlar.

****: Buradaki “pn”, ne hieratikte ne de hiyeroglifte gözüküyor, çünkü resmini verdiğim hieratik satırına dahil değil, bir sonraki satıra dahil. Hem hemen sonrasında yeni cümle dizisi başladığı için hemde bunu diğer cümle dizisiyle beraber vermemin satıra uygunluk dışında, ki daha akademik bir çalışmanın temel şartıdır, bir getirisi olmayacağından, ekleyeyim dedim. Böylece üçüncü satırda başlayıp dördüncü satırın başında biten dizide tamamlanmış oldu.