Hitit Kanunları – 32

Hitit Kanunları – 32

ták-ku-za ÌR-iš MUNUS-an DAM-in da-a-i DI-IN-ŠU-NU QA-TAM-MA-pát

ták-ku-za: takku, eğer + za, dönüşlülük bildiren takı. Anlamı: Eğer.

ÌR-iš: Özne (nominatif) hali, tekil. Anlamı: Erkek köle.

MUNUS-an: özne veya nesne (nominatif veya accusatif) hali, tekil. Anlamı: Kadın.

DAM-in:* sümerce veya sümerogram, nesne (accusatif) hali, tekil. Anlamı: Eş (kadın)

da-a-i: dai fiili, tamamlanmamış çekim, 3. tekil şahıs. Anlamı: almak.

DI-IN-ŠU-NU: akatça veya akadogram, dinu + ŠU-NU, 3. çoğul şahıs eril, sonek kişi zamiri (pronom suffixe), isimi tamlayan hali (complement du nom). Anlamı: Karar, yargı.

QA-TAM-MA-pát: akatça veya akadogram, qatamma, zarf (adverb) + pát de, dahi anlamına gelen ek (daha detaylı açıklama için Hitit Kanunları - 5'e bakınız).

Çeviri:

Eğer bir erkek köle de kendine bir kadını eş olarak alırsa, onların kararı da aynıdır.

Çevirinin sıkıntıları:

Kısa bir kanun olmasına rağmen uzun bir süre “di-in-su-nu”nun akatça olduğunu fark edememiş olmam. Çevirisini gereğinden uzun bir süre uzattı. Burada tabi akatçayı son dönemde boşlamış olmamın acısının çıktığını görüyoruz.

*H.A. Hoffner bunu EL-LAM-in şeklinde okuyor, gerekçe olarakta “DAM-in”in hititçesinin “a” kökünde olduğunu dolayısıyla tekil nesne hali için “an” almasının daha muhtemel olduğunu, halbuki “EL-LAM”ın hititçesinin “i” kökünde olduğunu dolayısıyla onun tercih edilmesinin daha uygun olduğunu yazıyor. Bu mantıklı duyulmasına ve dikkate değer bir öneri olmasına rağmen ben verdiğim çivi yazısı resmindeki işaretlere bağlı kalmayı tercih ederek “DAM-in”i korudum.