Hitit Kanunları - 20

Hitit Kanunları – 20

ták-ku ÌR ^URUḪa-at-ti İŠ-TU: KUR ^URULu-ú-i-ya-az LÚ ^URUAr-zu-u-wa ku-iš-ki ta-a-i-ez-zi na-an A.NA KUR ^URUḪa-at-ti ú-wa-te-iz-zi iš-ḫa-aš-ši-ša-an ka-ne-eš-zi nu-uš-ši 12 GÍN KÙ.BABBAR pa-a-i pár-na-aš-še-e-a šu-wa-a-iz-zi

ták-ku: Eğer.

ÌR: sümerce veya sümerogram. Anlamı: Erkek köle.

^URUḪa-at-ti: Hatti şehri

İŠ-TU: akatça veya akadogram, “den, -den beri” anlamına gelen edat.

^URULu-ú-i-ya-az: Menşe (ablatif) hali, tekil. Anlamı: Luviya şehrinden

LÚ: Sümerce veya sümerogram. Anlamı: Erkek.

^URUAr-zu-wa: Arzuva şehri

ku-iš-ki: Özne hali (nominatif). Kuis, burada belgesiz zamir. Anlamı: Biri

ta-a-i-ez-zi: tai fiili, 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: koymak.

Na-an: nu, ve + an, 3. tekil şahıs sonek (enclitique) kişi zamiri, nesne (accusatif) hali.

A.NA: akatça veya akadogram. Anlamı: “-e doğru” (daha detaylı açıklama için “Hitit Kanunları – 9”a bakınız.)

KUR: Sümerce veya sümerogram. Anlamı: Ülke

ú-wa-te-iz-zi: uwate fiili, 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: Getirmek.

iš-ḫa-aš-ši-ša-an: “in” (genitif) hali, tekil + sis, 3.tekil şahıs aitlik zamiri, özne (nominatif) hali + 3. tekil şahıs sonek (enclitique) kişi zamiri, nesne (accusatif) hali. Anlamı: Efendi.

ka-ne-eš-zi: kanes fiili, 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: elde etmek, erişmek; bulmak; tanımak

Nu-uš-ši:nu, ve + us, 3. çoğul şahıs sonek (enclitique) kişi zamiri, nesne (accusatif) hali + si, 3. tekil şahıs iyelik zamiri, yönelme (datif) hali. Anlamı: ve.

GÍN : Sümerce veya sümerogram. Anlamı: Şekel.

 KÙ.BABBAR: gümüş

pa-a-i: pai fiili. 3. tekil şahıs. Tamamlanmamış çekim. Anlamı: vermek.

pár-na-aš-še-e-a: İyelik hali. Tekil + 3. tekil şahısta kendisinden önce gelen kelimeyle birleşen zamir (sonek kişi zamiri)+ yönelim hali(allatif), tekil. Anlamı:  Ev.

šu-wa-iz-zi: suwai fiili. 3. tekil şahıs. Tamamlanmamış çekim.  ( pár-na-aš-še-e-a šu-wa-iz-zi  konusunda detaylı açıklama için 1. kanuna bakınız.)

Çeviri:

Eğer Arzuva şehrinden bir erkek Hatti şehrinden bir köleği Luviya şehrinden koyar (alı koyar), Hatti şehrine getirirse, efendisi onu tanırsa ve onlara onun 12 şekel gümüşünü öder, evi elinden çıkarılır.

Çevirinin sıkıntıları:

“onu tanırsa”dan sonrası Türkçe bile değil resmen. Bunun sebebi “nu-us-si”yi nasıl yorumlayacağımı bilemedim, dümdüz kelimesi kelimesine çevirdim, ama dil bilgisi dolayısıyla aslında bundan önceki kanunlarda gümüş isim olarak çekilmezken, ben onu isim tamlamasının bir parçası olarak gösterdim. Bunun yanlış olduğuna eminim, ama benim yorumladığım biçimiyle cümleyi anlamlı kılmanın makul bir biçimi olarak gözüktüğü için seçtim. Bu kanun içinde daha iyi çevirilerin teklif edilebileceğine kuşkum yok, gördüğünüz yerlerde dilbilgisi analizlerindeki yanlışları da belirtmekten çekinmeyin lütfen.