Hitit Kanunları -6

Hitit Kanunları -6

Kanunun bu transliteration'u Belçika'da takip ettiğim derste kullanılan metinden alınmıştır.  

ták-ku LÚ.URU.LU-aš LÚ-aš na-aš-ma SAL-za ta-ki-ya URU-ri a-ki ku-e-la-aš ar-hi a-ki 1 ME gi-pí-eš-šar A.ŠÀ kar-aš-ši-i-e-iz-zi na-an-za da-a-i

ták-ku: Eğer.

LÚ.URU.LU-aš: -in hali (genitif), tekil. Anlamı: İnsanlık, halk.

LÚ-aš: -in, veya özne hali (genitif/nominatif), tekil. Anlamı: Adam, erkek.

na-aš-ma: veya.

SAL-za: Özne hali (nominatif), tekil+ za dönüşlülük eki. Anlamı: Kadın.

ta-ki-ya: Yönelme hali (datif), tekil. Anlamı: Başka

URU-ri: Yönelme hali (datif), tekil. Anlamı: Şehir.

a-ki: ak fiili. 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: Ölmek.

ku-e-la-aš: ilgi zamiri (pronom relatif) , -in hali (genitif), tekil. Anlamı: Biri.

ar-hi: yönelme hali (datif), tekil. Anlamı. Bölge.

1 ME: 100 ya da 6000 ama büyük olasılıkla 100.

gi-pí-eš-šar: bir ölçü birimi 100 gipesar=1 hektar (bkz. The Laws of Hittites: A Critical Edition- H.A. Hoffner p.20, 19 no.lu dipnot)

A.ŠÀ: arazi, toprak.

kar-aš-ši-i-e-iz-zi: kars tamamlanmamış çekim, 3 tekil şahıs. Anlamı: Ayırmak, çıkarmak.

na-an-za: nu, ve + an, 3. tekil şahıs sonek (enclitique) kişi zamiri, nesne (accusatif) hali + za, dönüşlülük bildiren takı

da-a-i: dai fiili, tamamlanmamış çekim, 3. tekil şahıs. Anlamı: almak.

Çeviri:

Eğer bir kişi, erkek veya kadın da, başka şehirde ölürse, birinin bölgesinde ölürse; 1 gipesar arazi çıkar [ölen kişinin bulunduğu arsaya sahip olan kişinin arsası kast ediliyor], ve o [ölen kişinin mirasçısı kast ediliyor] alır.

Çevirinin sıkıntıları:

Bu çeviriden çok memnun değilim, uzun parantezler kullanmak durumunda kaldım. Kast edilen anlamı Türkçe de karşılamak aslında zor değil, ama ekler ve zamirlerle karşılayabilmek için daha önceden verili bir bağlama ihtiyaç var, bu bağlam çeviri yaparken metnin bir hukuk metni olmasından, çeviren için aşağı yukarı oluşuyor da, okuyucuya aktarma konusunda, yani ham dilden, kafadaki bağlam ışığında, dilin yapısını da bozmadan, anlamlı bütünlükler çıkarmak zorluyor. Bu sebeptendir, ki parantez biraz kaçınılmaz oluyor yani.

Daha iyi çeviri önerilerini tabi ki bekliyorum...