Hitit Kanunları – 35

Hitit Kanunları – 35

(1) ták-ku MUNUS-an EL-LUM LÚ-AGRIG na-aš-ma LÚ-SIPA (2) pít-te-nu-zi ku-ú-ša-ta-aš-pa Ú-UL pít-ta-a-iz-zi (3) na-aš I-NA MU 3 KAM GÉME-aš-ša-re-eš-zi

ták-ku: Eğer.

MUNUS-an: Sümerce veya sümerogram, özne/nesne (nominatif/accusatif neutre) hali, tekil. Anlamı: Kadın.

EL-LUM: Akatça veya akadogram, özne (nominatif) hali, tekil. Anlamı: Özgür kişi.

LÚ-AGRIG: Sümerce veya sümerogram. Anlamı: Yönetici

na-aš-ma: Veya.

LÚ-SIPA :Sümerce veya sümerogram. Anlamı: Çoban

pít-te-nu-zi: pittenu fiili, 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: Kaçırmak, koşturmak.

Ku-ú-ša-ta-aš-pa : Kusata, yönelim (allatif) hali, tekil + as, 3. tekil şahıs sonek (enclitique) kişi zamiri, özne (nominatif) hali + pa, bitirici (terminatif) anlam veren takı. Anlamı: Evlenme parası.

Ú-UL: olumsuzluk bildiren sözcük.

Pít-ta-a-iz-zi: piddai fiili, 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: Ödemek.

Na-aš: Nu, ve + aš, 3. tekil şahıs sonek (enclitique) kişi zamiri, özne (nominatif) hali. Anlamı: Ve.

I-NA: Akatça veya akadogram, ilgeç. Anlamı: içinde, içine, -e, -de, -ye.

MU (.KAM): Sümerce veya sümerogram. Anlamı: Yıl, sene.

GÉME-aš-ša-re-eš-zi: GÉME-assares fiili 3. tekil şahıs, tamamlanmamış çekim. Anlamı: Hizmetçi olmak, özgürlüğünü yitirmek.

Çeviri:

Eğer özgür bir kadın, bir yöneticiyi veya çobanı kaçırır ve onun evlenme parasını ödemezse, 3 sene için hizmetçi olur.

Çevirinin sıkıntıları:

Bu çevirideki temel sıkıntı "I-NA" diye harf çevirisini yaptığım işaretlerden "I"'nin elimdeki kaynakta "ANA" olarak gözüküyor olmasıydı. Peki haliyle "I-NA" nereden çıktı o zaman? Burada ikinci kaynak olarak google kitaplar üzerinden başvurduğum H.A. Hoffner'ındaki harf çevirisini temel aldım. Ayrıca ufak çaplı bir karmaşa yaratan diğer bir durum da kimin kimin evlenme parasını ödemediği idi. Çoban ve yönetici cümledeki işlevlerine ilişkin bir işaret belirtmediklerinden ve yer yer "EL-LUM" aslında özne halinde olmasına rağmen nesne işlevi de gördüğünden, burada kimin özne kimin nesne olduğu biraz şüphe götürür. Ben her koşulda kendi yaptığım harf çevirisinin göstergelerine bağlı kalıp, yorumdan kaçınmaya çalıştım, ama itiraf etmek zorundayım ki bu en iyi yöntem filan değil, çoğu zaman açmazlara sürükleyebilen bir yöntem, neyse. Daha iyi bir çeviri öneriniz varsa, yorumlara yazmaktan çekinmeyin.